Với Soạn bài Truyện Lục Vân Tiên và lí tưởng đạo nghĩa của nhân dân sách Chân trời sáng tạo hay, chi tiết giúp học sinh xem và so sánh lời giải từ đó biết cách soạn bài Chuyên đề học tập Ngữ văn 11. Mời các bạn đón xem:

Soạn bài Truyện Lục Vân Tiên và lí tưởng đạo nghĩa của nhân dân

Văn bản: Truyện Lục Vân Tiên và lí tưởng đạo nghĩa của nhân dân

(Theo Lê Trí Viễn)

* Câu hỏi giữa bài:

1. Suy luận: Nhận định về thời điểm ra đời của Lục Vân Tiên dựa trên cơ sở nào và có gì đáng chú ý? Cước chú 3 trong trường hợp này có tác dụng gì?

- Thời điểm ra đời của Lục Vân Tiên: viết vào những năm 1850, sau khi tác giả lấy vợ và trước khi Gia Định thất thủ.

- Căn cứ vào nội dung, đối chiếu với thời đại, với cuộc đời của tác giả và việc tác phẩm được in ra năm 1864.

- Cước chú cho ta biết được các thông tin chính về tác giả.

2. Suy luận: Mục đích và cách thức so sánh ở đoạn này có gì giống và khác với đoạn trước? Bạn học được gì từ cách so sánh của tác giả bài viết?

- Mục đích: Chỉ ra được cái hay và cái đặc sắc của truyện Lục Vân Tiên.

- Cách thức so sánh: So sánh giữa các tác phẩm với nhau để thấy được cái hay và cái đặc sắc.

- Em học được từ cách so sánh trên:

+ Việc lựa chọn các tác phẩm so sánh.

+ Sử dụng các chi tiết, yếu tố so sánh.

+ …

3. Suy luận: Việc lật đi lật lại vấn đề như trong đoạn này có tác dụng gì?

- Nhấn mạnh nội dung mà tác giả muốn khẳng định: “không phải tác phẩm không có chất chữ tình thấm thía”.

4. Suy luận: Tác giả gợi ra những vấn đề nào cần được tiếp tục nghiên cứu?

Gợi ra các vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu: tính quần chúng, tính miền Nam trong ngôn ngữ và nhân vật, mức độ tự truyện của tác phẩm….

* Câu hỏi cuối bài:

Câu hỏi 1 (trang 10 sách Chuyên đề học tập Ngữ văn 11):  Bài nghiên cứu được viết với mục đích gì? Mục đích ấy đã được thực hiện qua nội dung, hình thức của bài nghiên cứu như thế nào?

Trả lời:

- Mục đích của bài nghiên cứu là: Phân tích cái hay cái đặc sắc của lí tưởng đạo nghĩa của nhân dân thông qua truyện Lục Vân Tiên.

-  Mục đích ấy được thực hiện qua:

+ Nội dung:

• Vấn đề chính tà, thiện ác trừu tượng, vấn đề đạo đức.

• Quan điểm nghiên cứu phong kiến, tư sản nêu cao đạo đức trung hiếu tiết nghĩa trong Lục Vân Tiên.

• …

+ Hình thức: Thông qua việc so sánh các đối tượng có cùng vấn đề trong các tác phẩm khác.

Câu hỏi 2 (trang 10 sách Chuyên đề học tập Ngữ văn 11): Xác định vấn đề, câu hỏi, phương pháp/ thao tác nghiên cứu, phạm vi nghiên cứu, các vấn đề, khía cạnh liên quan cần tiếp tục nghiên cứu trong văn bản trên. Từ bài nghiên cứu, hãy chỉ ra một số yêu cầu cần đáp ứng khi nghiên cứu một vấn đề văn học trung đại Việt Nam.

Trả lời:

- Vấn đề: Phân tích cái hay cái đặc sắc của lí tưởng đạo nghĩa của nhân dân thông qua truyện Lục Vân Tiên.

- Câu hỏi nghiên cứu:

+ Lí tưởng mà Nguyễn Đình Chiểu đề cao trong truyện thơ Lục Vân Tiên là gì? Lí tưởng ấy có gì khác vói lí tưởng được đề cao trong văn học trung đại Việt Nam.

- Phương pháp/ thao tác nghiên cứu: phân tích – so sánh….

- Phạm vi nghiên cứu: Tác phẩm Lục Vân Tiên và một số các tác phẩm văn học trung đại khi cần liên hệ.

- Các vấn đề, khía cạnh liên quan cần tiếp tục nghiên cứu trong văn bản trên: tính quần chúng, tính miền Nam trong ngôn ngữ và nhân vật, mức độ tự truyện của tác phẩm….

- Một số yêu cầu cần đáp ứng khi nghiên cứu một vấn đề văn học trung đại Việt Nam:

+ Chọn được vấn đề phù hợp.

+ Căn cứ chủ yếu để tìm hiểu, nghiên cứu một vấn đề về văn học trung đại là ngữ liệu, dẫn liệu từ tác phẩm.

+ Với mỗi dạng vấn đề nghiên cứu cần sử dụng tri thức nền và cách thức, thao tác thực hiện phù hợp.

+ Kết quả tìm hiểu về vấn đề cần được tổng hợp, khái quát và ghi chép mộ cách có hệ thống.

Câu hỏi 3 (trang 10 sách Chuyên đề học tập Ngữ văn 11): Bài nghiên cứu trên đã mang lại cho bạn những thông tin hay nhận thức gì mới về tác phẩm Lục Vân Tiên và sáng tác văn học của tác giả Nguyễn Đình Chiểu?

Trả lời:

- Bài nghiên cứu trên mang lại cho em kiến thức mới về thông tin, nhận thức như sau:

+ Lầm lạc thay việc đem so Lục Vân Tiên với Truyện Kiều trên những tiêu chuẩn đồng nhất! truyện Kiều là một tiểu thuyết bằng thơ. Lục Vân Tiên là một truyện kể, chưa xa lắm với truyện dân gian.

+ Lục Vân Tiên có chất trữ tình thấm thía.

+ Vấn đề chính tà thiện ác trong truyện thơ dân gian rất gần với cổ tích.

+ …

Câu hỏi 4 (trang 10 sách Chuyên đề học tập Ngữ văn 11): Bạn học hỏi được điều gì trong cách thực hiện công việc nghiên cứu một vấn đề văn học trung đại qua bài viết về truyện thơ Lục Vân Tiên?

Trả lời:

Trong cách thực hiện công việc nghiên cứu một vấn đề văn học trung đại qua bài viết về truyện thơ Lục Vân Tiên em đã học hỏi được những điều sau:

- Khi bắt đầu nghiên cứu cần phải lựa chọn được vấn đề phù hợp vừa có sức hút vừa có ý nghĩa và cung cấp thông tin mới mẻ cho người đọc.

- Khi chứng minh vấn đề cần đưa rõ các dẫn chứng và lí lẽ hợp lí để chứng minh và thuyết phục người đọc.

- …