Với giải Mở đầu trang 52 Địa lí 11 Chân trời sáng tạo chi tiết trong Bài 12: Tự nhiên, dân cư, xã hội và kinh tế Đông Nam Á giúp học sinh dễ dàng xem và so sánh lời giải từ đó biết cách làm bài tập Địa Lí 11. Mời các bạn đón xem:

Giải bài tập Địa Lí lớp 11 Bài 12: Tự nhiên, dân cư, xã hội và kinh tế Đông Nam Á

Câu hỏi trang 53 Địa Lí 11: Dựa vào hình 12.1, hình 12.2 và thông tin trong bài, hãy:

- Trình bày đặc điểm tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên của khu vực Đông Nam Á.

Lời giải:

Đặc điểm điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên

- Đặc điểm địa hình: Đông Nam Á có địa hình đa dạng như địa hình đồi núi, địa hình đồng bằng, địa hình bờ biển.

+ Địa hình đồi núi có sự khác nhau giữa Đông Nam Á lục địa và Đông Nam Á biển đảo. Địa hình khu vực Đông Nam Á lục địa bị chia cắt mạnh bởi các dãy núi theo hướng Tây Bắc, đông nam hoặc theo hướng Bắc Nam. Khu vực Đông Nam Á biển đảo bao gồm nhiều quần đảo hàng vạn đảo lớn nhỏ, nhiều đảo có núi lửa đang hoạt động.

+ Địa hình đồng bằng bao gồm các đồng bằng châu thổ và đồng bằng ven biển.

+ Địa hình bờ biển khá đa dạng với nhiều vũng vịnh cồn cát, đầm lầy bãi biển.

- Đặc điểm đất đai: khu vực Đông Nam Á có 2 loại đất chính: đất feralit phân bố ở khu vực đồi núi và đất phù sa phân bố ở khu vực đồng bằng.

- Đặc điểm khí hậu: Khí hậu của khu vực Đông Nam Á văn hóa đa dạng với nhiều kiểu khí hậu khác nhau:

+ Phần lớn Đông Nam Á lục địa và phần lãnh thổ Philippines có khí hậu nhiệt đới với kiểu khí hậu nhiệt đới gió mùa.

+ Đông Nam Á biển, đảo có khí hậu xích đạo và cận xích đạo.

+ Ngoài ra, khí hậu còn có sự phân hóa khu vực địa hình núi cao như phân hóa ở vùng phía bắc Việt Nam, Lào, Myanmar.

- Đặc điểm sông, hồ:

+ Đông Nam Á có mạng lưới sông phát triển, các hệ thống sông lớn tập trung ở các khu vực Đông Nam Á lục địa. Lượng nước sông của khu vực Đông Nam Á theo mùa, nguồn cung cấp nước chủ yếu là nước mưa và một phần tuyết tan.

+ Đông Nam Á có nhiều hồ nước ngọt lớn, nhất là Biển Hồ.

- Đặc điểm sinh vật:

+ Khu vực Đông Nam Á có diện tích rừng rộng lớn, các rừng có sự đa dạng, sinh học cao, tiêu biểu là rừng mưa nhiệt đới và rừng nhiệt đới ẩm.

+ Khu vực Đông Nam Á còn có sự đa dạng về các hệ sinh thái, hệ sinh thái rừng nguyên sinh, hệ sinh thái rừng ngập mặn, hệ sinh thái rạn san hô.

- Đặc điểm khoáng sản: Đông Nam Á có nguồn tài nguyên khoáng sản phong phú, một số khoáng sản tiêu biểu như: thiếc, đồng sắt, than dầu mỏ, khí tự nhiên, trong đó trữ lượng dầu mỏ và khí tự nhiên có giá trị kinh tế cao, puân bố ở các khu vực thềm lục địa.

- Đặc điểm về biển:

+ Đông Nam Á có vùng biển rộng lớn thông ra Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương.

+ Các biển nằm trong khu vực nội chí, tuyến đường bờ biển nhiều vịnh đầm phá tài nguyên sinh vật khoáng sản rất phong phú.

LÝ THUYẾT ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN VÀ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN

1. Địa hình và đất đai

♦ Đặc điểm

* Địa hình: Đông Nam Á có địa hình đa dạng, như địa hình đồi núi, địa hình đồng bằng, địa hình bờ biển,...

- Địa hình đồi núi có sự khác nhau giữa Đông Nam Á lục địa và Đông Nam Á hải đảo.

+ Địa hình khu vực Đông Nam Á lục địa bị chia cắt mạnh bởi các dãy núi cao theo hướng tây bắc - đông nam hoặc hướng bắc - nam, xen kẽ các dãy núi là các cao nguyên….

+ Khu vực Đông Nam Á hải đảo: gồm nhiều quần đảo, hàng vạn đảo lớn nhỏ, nhiều đảo có núi lửa đang hoạt động; trong khu vực cũng có một số dãy núi lớn, như: dãy Barixan dãy Penampô,…

- Địa hình đồng bằng gồm các đồng bằng châu thổ và đồng bằng ven biển. Các đồng bằng châu thổ có diện tích lớn như đồng bằng sông Mê Công, đồng bằng sông Mê Nam,...

- Địa hình bờ biển khá đa dạng với nhiều vùng, vịnh, cồn cát, đầm lầy, bãi biển,...

* Đất: Khu vực Đông Nam Á có hai nhóm đất chính:

- Đất feralit phân bố ở khu vực đồi núi;

- Đất phù sa phân bố ở khu vực đồng bằng.

♦ Ảnh hưởng

- Khu vực đồi núi:

+ Có nhiều quan đẹp và đất feralit,… thuận lợi trồng cây công nghiệp, chăn nuôi, phát triển lâm nghiệp, du lịch,...

+ Tuy nhiên, đặc điểm địa hình gây khó khăn cho phát triển giao thông, định cư. Trong quá trình canh tác cần lưu ý vấn đề xói mòn, sạt lở đất.

- Khu vực đồng bằng:

+ Với đất phù sa màu mỡ, có nhiều điều kiện để phát triển nông nghiệp, đặc biệt là trồng lúa nước. Đây cũng là nơi thuận lợi để định cư, tiến hành các hoạt động công nghiệp, dịch vụ.

+ Do khu vực đồng bằng có địa hình thấp nên dễ ngập lụt, xâm nhập mặn.

2. Khí hậu

♦ Đặc điểm: Khí hậu Đông Nam Á phân hoá đa dạng với nhiều đới và kiểu khí hậu khác nhau.

- Phần lớn Đông Nam Á lục địa và phần lớn lãnh thổ Philíppin có khí hậu nhiệt đới với kiểu khí hậu nhiệt đới gió mùa. Trong năm có hai mùa rõ rệt: mùa đông lạnh và khô; mùa hạ nóng, ẩm, mưa nhiều.

- Khu vực Đông Nam Á hải đảo có đới khí hậu xích đạo và cận xích đạo.

- Ngoài ra, khí hậu còn phân hoá ở khu vực địa hình núi cao, như: sự phân hoá khí hậu ở vùng núi cao phía bắc Việt Nam, Lào, Mianma.

♦ Ảnh hưởng

- Đặc điểm khí hậu thuận lợi để phát triển nền nông nghiệp nhiệt đới với nhiều sản phẩm có giá trị xuất khẩu.

- Một số nơi xảy ra các thiên tai như bão, lũ lụt, hạn hán,... gây khó khăn cho sản xuất và đời sống.

3. Sông, hồ

♦ Đặc điểm

- Đông Nam Á có mạng lưới sông phát triển.

+ Các hệ thống sông lớn tập trung ở khu vực Đông Nam Á lục địa.

+ Một số sông lớn trong khu vực là sông Mê Công, sông Iraoađi, sông Capua...

+ Chế độ nước trong các sông thường theo mùa.

+ Nguồn cung cấp nước cho sông chủ yếu từ mưa và một phần từ tuyết tan.

- Khu vực Đông Nam Á có nhiều hồ nước ngọt, lớn nhất là Biển Hồ (hồ Tônglê Sáp).

♦ Ảnh hưởng

- Tạo thuận lợi cho giao thông đường thuỷ, đánh bắt và nuôi trồng thuỷ sản, sản xuất điện, phát triển du lịch,...

- Một số sống có độ dốc lớn, nhiều thác ghềnh, gây trở ngại cho giao thông đường thuỷ. Lũ lụt ở một số con sông vào mùa mưa gây thiệt hại về người và tài sản.

4. Sinh vật

♦ Đặc điểm

- Diện tích rừng rộng lớn, khoảng 2 triệu km² (năm 2020), các quốc gia có diện tích rừng lớn là Inđônêxia, Mianma, Malaixia,...

- Các khu rừng có sự đa dạng sinh học cao, tiêu biểu là rừng mưa nhiệt đới và rừng nhiệt đới ẩm.

- Khu vực Đông Nam Á còn có sự đa dạng về các hệ sinh thái, như hệ sinh thái rừng nguyên sinh, hệ sinh thái rừng ngập mặn, hệ sinh thái rạn san hô,...

♦ Ảnh hưởng

- Sự đa dạng về sinh vật tạo nhiều điều kiện để phát triển ngành lâm nghiệp, thuỷ sản, du lịch,...

- Tuy nhiên, việc khai thác tài nguyên sinh vật cần chú ý đến vấn đề môi trường và suy giảm đa dạng sinh học.

5. Khoáng sản

♦ Đặc điểm

- Nguồn tài nguyên khoáng sản phong phú.

- Một số khoáng sản tiêu biểu ở Đông Nam Á như: thiếc, đồng, sắt, than, dầu mỏ, khí tự nhiên,... Trong đó, trữ lượng dầu mỏ và khí tự nhiên lớn, có giá trị kinh tế cao, phân bố ở các thềm lục địa.

♦ Ảnh hưởng

- Khoáng sản là nguồn cung cấp nguyên liệu, nhiên liệu cho nhiều ngành kinh tế và là nguồn hàng xuất khẩu của một số quốc gia.

- Tuy nhiên, quá trình khai thác cần chú ý vấn đề ô nhiễm môi trường.

6. Biển

♦ Đặc điểm

- Đông Nam Á có vùng biển rộng lớn, thông ra Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương.

- Các biển nằm trong khu vực nội chí tuyến, đường bờ biển nhiều vũng, vịnh, đầm phá, tài nguyên khoáng sản và sinh vật phong phú,...

♦ Ảnh hưởng

- Tạo điều kiện thuận lợi để Đông Nam Á phát triển các ngành kinh tế biển như: nuôi trồng và đánh bắt thuỷ sản, khai thác khoáng sản, giao thông vận tải biển, du lịch biển,...

- Tuy nhiên, trong quá trình phát triển các ngành kinh tế này cần chú ý vấn đề khai thác quá mức nguồn tài nguyên và ô nhiễm môi trường biển.