Hoạt động của GV và HS

Nội dung

Hoạt động 1:Tìm hiểu về các virut kí sinh trên vsv, thực vật, côn trùng:(20’)

GV giảng giải về hoạt động của ngành công nghiệp VSV.

-GV hỏi:

+Con người đã lợi dụng VSV để sx những sản phẩm gì phụ vụ cho đời sống?

+Điều gì sẽ xảy ra nếu VSV bị VR tấn công?

-HS dựa vào kiến thức sgk và kiến thức đã học trả lời, yêu cầu nêu được:

+Con người sx mì chính, thuốc kháng sinh

+Nếu bị VR tấn công thì qt sx bị ngừng, ah tới đời sống.

-GV dùng câu dẫn sgk để củng cố thêm kiến thức.

I. Các VR kí sinh ở VSV, TV và côn trùng:

1. VR kí sinh ở VSV (phagơ):

-Có khoảng 3000 loài.

-VR kí sinh hầu hết ở VSV nhân sơ (xạ khuẩn, vi khuẩn,…) hoặc VSV nhân chuẩn (nấm men, nấm sợi,..)

-VR gây thiệt hại cho ngành công nghiệp vi sinh như sản xuất kháng sinh, sinh khối, thuốc trừ sâu sinh học, mì chính,…

-GV nêu vấn đề:

+Tại sao VR gây bệnh cho TV không tự xâm nhập đượcvào trong tb?

+VR xâm nhập vào tb như thế nào?

-HS hoạt động nhóm, yêu cầu nêu được:

+Thành tb TV dày và không có các thụ thể đặc hiệu để VR bám.

+VR xâm nhập nhờ vết xây sát, côn trùng,..

-Đại diện nhóm trình bày, các nhóm khác bổ sung.

-GV hoàn chỉnh  kiến thức

-GV hỏi: Cây bị bệnh có những triệu chứng nào? Để phòng bệnh cho cây cần những biện pháp gì?

-HS ng/cứu sgk, kết hợp với kiến thức kĩ thuật NN để trả lời câu hỏi.

2. VR kí sinh TV:

- Có khoảng 1000 loài.

-QT xâm nhập của VR vào TV:

   +VR không tự xâm nhập được vào TV.

   +Đa số VR xâm nhập vào tb TV nhờ côn trùng.

   +Một số VR xâm nhập qua vết xây sát, qua hạt phấn hoặc phấn hoa, giun ăn rễ hoặc nấm kí sinh.

-Đặc điểm cây bị nhiễm VR:

   +Sau khi nhân lên trong tb, VR lan sang các tb khác qua cầu sinh chất.

   +Lá cây bị đốm vàng, đốm nâu, sọc hay vằn, lá xoăn, héo, vàng và rụng.

   +Thân bị lùn hoặc còi cọc.

-Cách phòng bệnh do VSV:

  +Chọn giống cây sạch bệnh

   +Vệ sinh đồng ruộng.

   +Tiêu diệt vật trung gian truyền bệnh.

GV nêu vấn đề:

-VR gây bệnh cho côn trùng có những dạng nào và cách gây bệnh như thế nào?

GV giúp HS phân biệt 2 dạng:

+Nhóm chỉ kí sinh ở côn trùng

+Nhóm  kí sinh ở côn trùng sau đó mới nhiễm vào người và ĐV.

GV dùng câu dẫn sgk để củng cố kiến thức cho HS.

3. VR kí sinh ở côn trùng:

-Xâm nhập qua đường tiêu hóa.

-VR xâm nhập vào tb ruột giữa hoặc theo dịch bạch huyết lan ra khắp cơ thể.

-Gây bệnh cho côn trùng hoặc dùng côn trùng làm ổ chứa rồi thông qua côn trùng gây bệnh cho ĐV và người.

Hoạt động 2: Tìm hiểu các ứng dụng của virut trong thực tiễn:(15’)

-GV hỏi: Em hày cho biết ứng dụng của VR trong thực tế?

-GV giảng giải và giới hạn 2 ứng dụng trong bài học.

-GV hỏi:

+SX chế phẩm sinh học dừa trên cơ sở nào?

+Quy trình SX và vai trò của chế phẩm IFN?

-HS ng/cứu sgk, hình 31 (GV treo trên bảng) thảo luận nhanh trong nhóm để trả lời, yêu cầu đạt được:

+Cơ sở khoa học

+4 bước của quy trình

+Ý nghĩa của IFN.

Lớp nhận xét, bổ sung

-GV đánh giá , hoàn chỉnh kiến thức

II. Ứng dụng của VR trong thực tiễn:

1. Trong sản xuất các chế phẩm sinh học: (VD như sản xuất interferon – IFN)

* Cơ sở khoa học:

-Phagơ có chứa đoạn gen không quan trọng có thể cắt bỏ mà không ah đến quá trình nhân lên.

-Cắt bỏ gen của phagơ thay bằng gen mong muốn.

-Dùng phagơ làm vật chuyển gen.

* Quy trình:

-Tách gen IFN ở người nhờ enzim.

-Gắn gen IFN vào ADN của phagơ tậo nên phagơ tái tổ hợp.

-Nhiễm phagơ tái tở hợp vào E. coli.

-Nuôi E. coli nhiễm phagơ tái tổ hợp trong nồi lên men để tổng hợp IFN

* Vai trò của IFN: sgk

-GV hỏi:

+Vì sao trong NN cần sử dụng thuốc trừ sâu từ VR?

+ Thuốc trừ sâu từ VR có ưu điểm như thế nào?

-HS ng/cứu sgk, kiến thức thực tế trả lời câu hỏi, yêu cầu đạt được:

+Độc hại của thuốc hóa học

+Lợi ích của biện pháp phòng trừ sinh học.

-GV đánh giá , hoàn chỉnh kiến thức

2. Trong nông nghiệp: thuốc trừ sâu từ VR

Tính ưu việt của thuốc trừ sâu từ VR:

-VR có tính đặc hiệu cao, không gây độc cho người, ĐV và côn trùng có ích.

-Dễ SX, hiệu quả trử sâu cao, giá thành hạ.